sabato 16 giugno 2007


Sos tenores ant una melodia trista, malinconica, seria e desolada, ogni borta mi benit de pensare a sos paesàgios, a sas pianuras desolantes e a sos montes tintos de rùgiu a sa calada de su sole solitàriu, in sa terra de Barbàgia.
B'at una malincònia misteriosa de unu pòpulu triste,isoladu e perdidu in campagnas mannas e mudas.

Custu est unu cummentu de G.Deledda chi apo cherfidu bortare in sardu ca est unu cuntzetu chi s'accùrtziat meda a su chi sento jeo.
Sos tenores, pro fortzuna, sunt galu bibos in sa traditzione sarda, mancari sigundu mene, ant perdidu cudda ispiratzione chi pòdiant àere sos sardos de meda tempus fàghet.
Ispiratzione chi a tempos de oje est ligada solu a su folclore, non pro nudda sos cantos prus bellos chi galu oje sighint a essere cantados sunt cussos de sos poetas anticos.

venerdì 15 giugno 2007

Panas e Bean Nighe


Apo agatadu un articulu in ue benint cunfrontadas duas figuras misteriosas sas Panas nostras cun sas Bean Nighe irlandeses...
Ite sunt sas Panas?
sunt sa fèminas chi mòriant de partu.
Sigomente fiant mortas in unu mamentu cussideradu "impuru" fiant cundannadas a labare sos pannos mantzados de su sàmbene de su fìgiu mortu, pro sette annos.
Sas panas si pòdiant biere in s'oru de sos rios, tra sa una e sas duas de sero, labande e cantande una ninna nanna trista meda.
Sas panas non pòdiant faeddare cun niunu e non si pòdiant frimmare: si calicunu las frimmabant o si pòniat a faeddare cun issas dèviant tòrrare a cumintzare sa penitèntzia dae su de nou. Pro cussu si calicunu progabat a las disturbare, sas Panas ghetabant a subra abba, chi però brujabat che a su focu.
Pro cussu sa fèminas sardas no andabant a labare sos pannos a de note.
Sas mantzas chi carchi fèmina tèniat in cara medas bortas bèniant bidas comente signu de sas Panas.
Como benimus a sas Bean Sidhe e Bean Nighe, chi no sunt àteras chi sas "cullegas irlandesas" de sas Panas sardas...

Bean Nighe, cheret nàrrere "la lavandaia dei guadi".
Finas custas sunt sas animas de fèminas mortas in partu.
Si mustrant comente una tzia minoredda,curba e betza.
Essint in sas notes sena luna in s'oru de sos rios, in ue labat sos pannos mantzados de sambene de cussos chi debent mòrrere in pagu tempus.

Ite ne pensades? sunt petzi coincidentzas?

giovedì 14 giugno 2007

Remundu Pira (Biddanoa Monteleone)

O sardu, si ses sardu e si ses bonu
semper sa limba tua apas presente
non sias che isciau ubbidiente
faeddande sa limba de su padronu

martedì 12 giugno 2007

Ite bos parent custas operas?
Bellas beru?........
e sunt de autores sardos, peccadu chi medas mancu los connoschent...!!!!\\\

Nivola

Delitala

Ciusa

lunedì 4 giugno 2007

su logu est siccande,s'istiu est arribande, cun s'istiu arribant finas sos periculos de focos......
ammentamus chi sa Sardigna no est solu mare!!!!
si podimus, agiudamus a non la brujare.........

sarvamus sa sardigna dae sos focos

martedì 22 maggio 2007

Commento di Carlo Levi su Orune

Orune

E’ per me una forma, un nome che unisce una realtà molteplice, di animali e di pietre, nell’immobile ondulare delle greggi, del tempo.

Per andarci, oggi, e riportare al presente la sua realtà fantastica, prendo la strada nuova che non è ancora finita e che esce da Nuoro dopo la chiesetta di Grazia Deledda, sotto il monte Ortobene, fantastico di dirupi e di rocce, di declivi e di boschi mediterranei, dove si mescolano le essenze e i verdi dei pini, dei fichi d’india, degli ulivi. Salgo fino alla curva, in fondo alla valle, che dal ponte nuovo porta su monti dalla forma bizzarra, come se la terra si esprimesse in un’altra lingua, con misteriosi ideogrammi di pietra.

Sui declivi rocciosi, sui pascoli lontani appaiono boschi atti ai pastori. Su una cresta sopra si leva un nuraghe, gigantesca roccia accanto ad una strada, come un grande cilindro, o pilastro, o collo, o gambo in pietra su cui sovrasta una pietra a forma di ombrello, o di testa con becco sporgente: è la roccia Nunnalle, che forse era l’oca sacra, animale totemico dei pastori guerrieri; o che forse è un uomo trasformato in grossa pietra perché bestemmiava, o colto da un temporale mentre portava un fardello di legna.

Si sale sempre più in alto, verso un monticciuolo conico dagli antichi strati archeologici, dietro cui, a poco a poco, appare Orune, case senza finestre, come un solido complesso di facciate e di spigoli entro cui si entra dall’alto, per una strada in discesa, come in un paese della Lucania.

mercoledì 16 maggio 2007

Sos sinnos ( Mialinu Pira )

......"B'a' cosas chi pro las cumprendere bi chere' tempus e isperienzia; e cosas chi cand'un'at isperienzia non las cumprende prusu. Cosas chi pro fortuna s'irmenticana e cosas chi pro fortuna s'ammentana; e cosas chi si credene irmenticadas e chi imbezzes una die a s'improvvisu torran'a conca "........

SA LIMBA NATIA IN SA LITURGIA

S'impreu de sa limba nàdia in sa missa, in s'amminastrazione de sos sacramentos, o àteras partes de sa liturgia, podet èssere unu bantagiu mannu pro sas pessones, su limite de s'impreu si podet allargare.
Custu si diat pòdere impreare in sas leturas e in sas ammonitziones, in carchi preghiera e cantu.
Sas regulas subra de custa chistione ant a èssere tratadas in sos capitolos chi sighint.


S'autoridade eclesiastica territoriale cumpetente, numenada in s'art. 22.2, detzidit comente e in cale manera si devet impreare su linguagiu vernaculare, sos decretos issoro devent èssere aprovados dae sa Sede Apostolica.
S'autoridade pro detzidere devet pedire cussìgiu a sos piscamos de sas biddas a curtzu chi faeddant sa matessi limba.


Sas tradutziones de su testu in sa limba nàdia, de impreare in sa missa, devent èssere aprovadas dae s'autoridade eclesiastica territoriale cumpetente, numenada in subra

Documenti del Concilio Vaticano II

Costituzioni

Sacrusanctum Concilium
36. §1. Linguae latinae usus, salvo particulari iure, in Ritibus latinis servetur. (Latino)

§2. Cum tamen, sive in Missa, sive in Sacramentorum administratione, sive in aliis Liturgiae partibus, haud raro linguae vernaculae usurpatio valde utilis apud populum exsistere possit, amplior locus ipsi tribui valeat, imprimis autem in lectionibus et admonitionibus, in nonnullis orationibus et cantibus, iuxta normas quae de hac re in sequentibus capitibus singillatim statuuntur.

§3. Huiusmodi normis servatis, est competentis auctoritatis ecclesiasticae territorialis, de qua in art. 22 § 2, etiam, si casus ferat, consilio habito cum Episcopis finitimarum regionum eiusdem linguae, de usu et modo linguae vernaculae statuere, actis ab Apostolica Sede probatis seu confirmatis.

§4. Conversio textus latini in linguam vernaculam in Liturgia adhibenda, a competenti auctoritate ecclesiastica territoriali, de qua supra, approbari debet.

36. A língua litúrgica: traduções (Portoghese)

1. Deve conservar-se o uso do latim nos ritos latinos, salvo o direito particular.

2. Dado, porém, que não raramente o uso da língua vulgar pode revestir-se de grande utilidade para o povo, quer na administração dos sacramentos, quer em outras partes da Liturgia, poderá conceder-se à língua vernácula lugar mais amplo, especialmente nas leituras e admonições, em algumas orações e cantos, segundo as normas estabelecidas para cada caso nos capítulos seguintes.

3. Observando estas normas, pertence à competente autoridade eclesiástica territorial, a que se refere o artigo 22.2, consultados, se for o caso, os Bispos das regiões limítrofes da mesma língua, decidir acerca do uso e extensão da língua vernácula. Tais decisões deverão ser aprovadas ou confirmadas pela Sé Apostólica.

4. A tradução do texto latino em língua vulgar para uso na Liturgia, deve ser aprovada pela autoridade eclesiástica territorial competente, acima mencionada.

D. Normas para a adaptação da Liturgia à índole e tradições dos povos





36. Llengua litúrgica (Catalano)


Es conservarà l’ús de la llengua llatina en els ritus llatins, excepte dret particular.
No obstant això, com l’ús de la llengua vulgar és molt útil per al poble en no poques ocasions, tant en la Missa com en l’administració dels Sagraments i en altres parts de la Litúrgia, se li podrà donar una major cabuda, especialment, en les lectures i admonicions, en algunes oracions i cants, conforme a les normes que sobre aquesta matèria s’estableixin en cada cas en els capítols següents.
El compliment d’aquestes normes, serà d'incumbència de la competent autoritat eclesiàstica territorial, de la qual es parla en l’article 22,2, determinar si ha d’utilitzar-se la llengua vernacla i en quina extensió; si fes menester es consultarà els Bisbes de les regions limítrofes de la mateixa llengua. Aquestes decisions han de ser acceptades, és a dir confirmades per la Seu Apostòlica.
La traducció del text llatí a llengua vernacla, que ha d’usar-se en la Litúrgia, ha de ser aprovada per la competent autoritat eclesiàstica territorial abans esmentada.






Lengua litúrgica (Castellano)

36. § 1. Se conservará el uso de la lengua latina en los ritos latinos, salvo derecho particular.
§ 2. Sin embargo, como el uso de la lengua vulgar es muy útil para el pueblo en no pocas ocasiones, tanto en la Misa como en la administración de los Sacramentos y en otras partes de la Liturgia, se le podrá dar mayor cabida, ante todo, enlas lecturas y moniciones, en algunas oraciones y cantos, conforme a las normas que acerca de esta materia se establecen para cada caso en los capítulos siguientes.
§ 3. Supuesto el cumplimiento de estas normas, será de incumbencia de la competente autoridad eclesiástica territorial, de la que se habla en el artículo 22, 2, determinar si ha de usarse la lengua vernácula y en qué extensión; si hiciera falta se consultará a los Obispos de las regiones limítrofes de la misma lengua. Estas decisiones tienen que ser aceptadas, es decir, confirmadas por la Sede Apostólica.
§ 4. La traducción del texto latino a la lengua vernácula, que ha de usarse en la Liturgia, debe ser aprobada por la competente autoridad eclesiástica territorial antes mencionada.



36. 1. Particular law remaining in force, the use of the Latin language is to be preserved in the Latin rites. (Inglese)

2. But since the use of the mother tongue, whether in the Mass, the administration of the sacraments, or other parts of the liturgy, frequently may be of great advantage to the people, the limits of its employment may be extended. This will apply in the first place to the readings and directives, and to some of the prayers and chants, according to the regulations on this matter to be laid down separately in subsequent chapters.

3. These norms being observed, it is for the competent territorial ecclesiastical authority mentioned in Art. 22, 2, to decide whether, and to what extent, the vernacular language is to be used; their decrees are to be approved, that is, confirmed, by the Apostolic See. And, whenever it seems to be called for, this authority is to consult with bishops of neighboring regions which have the same language.

4. Translations from the Latin text into the mother tongue intended for use in the liturgy must be approved by the competent territorial ecclesiastical authority mentioned above.

36. Latino e lingue nazionali nella liturgia (Italiano)

L'uso della lingua latina, salvo diritti particolari, sia conservato nei riti latini.
Dato però che, sia nella messa che nell'amministrazione dei sacramenti, sia in altre parti della liturgia, non di rado l'uso della lingua nazionale può riuscire di grande utilità per il popolo, si conceda alla lingua nazionale una parte più ampia, specialmente nelle letture e nelle ammonizioni, in alcune preghiere e canti, secondo le norme fissate per i singoli casi nei capitoli seguenti.
In base a queste norme, spetta alla competente autorità ecclesiastica territoriale, di cui all'art. 22- 2 (consultati anche, se è il caso, i vescovi delle regioni limitrofe della stessa lingua) decidere circa l'ammissione e l'estensione della lingua nazionale. Tali decisioni devono essere approvate ossia confermate dalla Sede apostolica.
La traduzione del testo latino in lingua nazionale da usarsi nella liturgia deve essere approvata dalla competente autorità ecclesiastica territoriale di cui sopra.

fonti:
www.vatican.va
www.arqbcn.org

martedì 15 maggio 2007

LIMBA NADIA O LIMBA NATZIONALE?

Pighende in cunsideru totus sas tradutziones, amus bidu chi dae una visione generale su sensu de su testu non càmbiat; francu in sa versione in limba italiana in ue, imbetzes de limba vulgare o vernaculare o “madre”, est impreadu su tèrmine “limba natzionale” .
De seguru su tèrmine no est istadu issèberadu pro casu, ma est a sa base de unu ligàmene forte intre religione de istadu e limba de istadu.
A pàrrere nostru custa est sa manera, pagu crara a su cumintzu, pro punnàre chi s’ùnica limba est s’italianu, essende cussa natzionale.
Gosi si nche catzat importàntzia a sas limbas minoritàrias.
Su testu inglesu impreat su tèrmine “limba madre” e nois a sa matessi manera amus impreadu sa paràula limba nadia, pessende a su sardu, custu ca amus prus cussèntzia chi su sardu est limba che a s’italianu e si unu lu cheret, podet impreare sa limba sarda in cale si siat àmbitu finas a bortare unu testu litùrgicu.

giovanna chessa antonella licheri

venerdì 4 maggio 2007

giovedì 19 aprile 2007


salude

hello..... tottu bene?